Content area
Full Text
(Streszczenie)
Mianem szarej strefy (lub gospodarki nieformalnej) okresla sie te czesc gospodarki, która odbywa sie w sposób niezarejestrowany i czesto nielegalny, bez oplacania naleznych podatków i oplat na rzecz panstwa. Elementami szarej gospodarki sa zarówno praca "na czarno" nieopodatkowanego pracownika, jak funkcjonowanie uchylajacej sie od placenia podatków firmy, nielegalna sprzedaz towarów lub wykonywane odplatnie, ale bez zgloszenia do odpowiednich organów i spelnienia wymogów podatkowych, uslugi.
Powszechny dostep do Internetu spowodowal przeniesienie sie na wirtualny rynek dzialalnosci biznesowej, szczególnie handlu, który rozwija sie na platformach aukcyjnych i elektronicznych pasazach. Z mozliwosci sprzedazy w Internecie korzystaja nie tylko przedsiebiorcy, ale równiez osoby prywatne, które najczesciej nie zglaszaja dochodu uzyskanego z tego tytulu do urzedu skarbowego, w ten sposób funkcjonujac w szarej strefie. W roku 2013 osoby prywatne sprzedaly na Allegro.pl blisko 47 mln towarów o wartosci prawie 5 mld PLN.
Slowa kluczowe: szara strefa; handel elektroniczny; platformy aukcyjne; podatek VAT
1. Wstep
Zjawisko szarej strefy jest obiektem zainteresowania szczególnie w kregach akademickich. Wsród wielu dziedzin nauk, najczesciej wymienia sie tu ekonomie i socjologie. Pierwsza, opisujac to zjawisko, traktuje je z punktu widzenia "nielegalnych przeplywów finansowych poza pewnymi segmentami sektora finansowego"1. Socjologowie zajmuja sie natomiast spolecznymi przyczynami istnienia szarej strefy, a takze mechanizmami jej powstawania. Zasadniczym problemem analizowania szarej strefy jest zlozony i w wielu aspektach trudny do uchwycenia charakter tego zagadnienia2.
Samo pojecie mozna wyjasniac na kilka sposobów, gdyz brakuje jednolitej definicji. W literaturze mozna odnalezc kilka okreslen szarej strefy. Na potrzeby niniejszego artykulu przyjmuje sie definicje K. Dymarskiego:
szara strefa (ang. Shadow economy) to finansowy obszar zdrowej gospodarki panstwa, którego dochody osiagane z dzialalnosci niezakazanej przez prawo, sa ukrywane w calosci lub w czesci przed organami administracji panstwowej, podatkowej, celnej itp3.
Synonimami pojecia szarej strefy sa: "szara gospodarka", "nieopodatkowana praca", "praca na czarno", "nieformalna gospodarka", "gospodarka cienia" i inne4.
Wyróznia sie nastepujace, glówne elementy szarej strefy5:
* dzialalnosc ukryta - glównie zanizanie obrotów w legalnie dzialajacych firmach;
* dzialalnosc nieformalna - polegajaca najczesciej na pracy poza rejestracja.
Dzialalnosc w szarej strefie prowadza zarówno zarejestrowane podmioty gospodarcze, jak i osoby (grupy osób), które w ogóle nie rejestruja swojej dzialalnosci. W przypadku firm zarejestrowanych, czesc dzialalnosci prowadzona jest oficjalnie, a czesc - w szarej strefie. Innymi slowy, zarejestrowani przedsiebiorcy uwzgledniaja w swojej ksiegowosci i zglaszaja do opodatkowania...