Ontzetting uit beroep of ambt: Herleving van een weinig gebruikte straf?

Bijeen ontzetting uit beroep of ambt wordt iemand door de strafrechter de bevoegdheid ontzegd om een bepaald beroep of ambt voor een zekere periode (twee tot vijf jaar boven op een eventuele vrijheidsstraf) uit te oefenen. De aanleiding is meestal dat iemand het misdrijf waarvoor hij wordt veroordeeld, juist in die functie heeft begaan. De veroordeelde mag dat beroep of ambt dan gedurende een periode die de rechter vaststelt, niet uitoefenen.
De ontzetting uit beroep of ambt is een bijkomende straf die zowel naast andere straffen als zelfstandig kan worden opgelegd. Ook kan een ontzetting voorwaardelijk worden opgelegd. Ontzettingen zijn geregeld in het Wetboek van Strafrecht (art. 28 e.v. Sr). Of een ontzetting uit het beroep kan worden toegepast, wordt per delict bepaald. Bij ambten zijn de mogelijkheden tot ontzetting omvattender: een ruimere categorie van delicten kan aanleiding zijn om iemand uit zijn ambt te ontzetten, en er kan ook uit alle ambten worden ontzet. Wat een beroep is en wat een ambt, en wat precies het verschil tussen beide is, is niet altijd duidelijk, zo zal uit dit artikel blijken. Dit artikel beperkt zich tot de ontzetting uit beroep of ambt. Het gaat, met uitzondering van het gedeelte dat ontzettingen in het buitenland bespreekt, niet nader in op ontzetting van andere rechten (zoals bijvoorbeeld de ontzetting uit het kiesrecht).
Ook andere wetten kennen de ontzetting van rechten. In het tuchtrecht van een aantal beroepsgroepen kunnen maatregelen worden opgelegd die eenzelfde effect hebben, zoals bijvoorbeeld een schrapping uit het zogenoemde BIG-register.

Beroepsbeoefenaren Individuele Gezondheidszorg (BIG), nu RIBIZ (Registratie en informatie beroepsbeoefenaren in de zorg) geheten.

Het artikel gaat kort in op het tuchtrecht.
In verband met zedendelicten wordt regelmatig de vraag aan de orde gesteld of de plegers ervan nog wel hun beroep mogen uitoefenen, dan wel of zij na het uitzitten van hun straf wel mogen terugkeren in de buurt waar zij eerst woonden. Ontzettingen zouden een belangrijke rol kunnen spelen in het verhinderen van zedendelinquenten om hun beroep weer uit te oefenen. Het is echter de vraag of ontzettingen deze rol in de praktijk ook spelen. Op deze vraag gaat dit artikel nader in.
De wettelijke mogelijkheden voor oplegging van een ontzetting uit beroep of ambt zijn kort geleden uitgebreid. De rechter...