Content area
Abstract
Ticaret insanlığın varoluşu ile birlikte ortaya çıkan bir olgudur. Yüzyıllar boyunca birlikte yaşamanın temel bir zorunluluğu olarak insan ilişkilerinin ayrılmaz bir parçası olma özelliğini korumuştur. İnsanlar yüzyıllarca alışverişlerinde farklı yöntemler kullanmışlardır. Ticaretin gerçekleşme biçimi ve ödeme araçlarının yaygınlaşması sosyal yapıda değişimlerin meydana gelmesini tetiklemiş, sosyal yapıda oluşan değişimler ise ticarette yeni oluşumların kapısını aralamıştır.
İnsanlık tarihinin evrimi içerisinde; insanoğlunun öncelikle doğaya ve avlanmaya dayalı ilkel toplum yapısını, ardından tarıma dayalı tarım toplumunu, bunun arkasından da teknolojinin egemen olduğu sanayi toplumunu oluşturduğu bilinmektedir. Günümüzde ise sanayie dayalı toplum yapısı, bilginin daha fazla hakim olduğu bir görünüme bürünmüştür. Dinamizm; tarım toplumunda kas gücüne, sanayi toplumunda makina gücüne dayandırılırken, bilgi ve iletişim toplumunun dayanağı ise beyin gücü olmuştur.
Sanayi ötesi toplum veya bilgi toplumu gibi isimlerle adlandırılan yeni yapının en belirgin özelliği, gücünü, bilgiye dayandırmasıdır. Artık bilgiye ilk sahip olan ve onu en iyi biçimde kullanan toplumlar tüm dünyayı peşinden sürükleme önceliğini kazandılar. Sanayi toplumunun belirleyici unsuru sermaye iken, bilgi yada enformasyon toplumunun belirleyici unsuru bilgi olmuştur. Teknolojik gelişmeler bilginin elde edilmesini kolaylaştırırken, işlenmesini korunmasını ve aktarılmasını çok daha süratli bir konumataşımıştır. Bilgi toplumu, insanların yaşam kalitesini yükseltme, sosyal ve ekonomik örgütlenmenin verimini arttırma potansiyelini taşımaktadır. Yeni teknolojiler sayesinde dünya, rekabet gücünün sürdürülmesi, uzun dönemli işsizliğin azaltılması ve çevrenin korunması için gerekli olan araçlara kavuşmuştur. Dünyanın herhangi bir yerinde depolanmış bilgilere erişme, bunları birleştirme ve çözümlemeolanağı sayesinde, başkalarının sahip olmadığı ve katma değeriçeren bilgileri üretmek artık mümkün hale gelmiştir.
Bilişim; bilginin iletişim yapısı ve özellikleri, bilginin aktarılması, organize edilmesi, saklanması, tekrar elde edilmesi, değerlendirilmesi ve dağıtımı için gerekli kuram ve yöntemlerdir. Öte yandan da, bilgiyi kaynağından alıp kullanıcıya aktaran genel bir sistem bilimi, sibernetik, otomasyon demektir. İnsanın çalışma çevresinde yerinde ve zamanında kullanılan teknolojileri temel olarak alan bilgi sistemleri, şebekeleri, işlevleri, süreçleri ve etkinlikleridir.! Bilginin hakim olduğu ve iletişim teknolojilerinin dünyamızı sarıp sarmaladığı yeni yapıda kuşkusuz ekonomi ve ticarette de bir takım köklü değişimler yaşanmaktadır. Bilgi teknolojileri ifadesi ile bugün günlük hayatta birçok insanın kullandığı telefon, faks, televizyon ve özellikle son zamanlarda önemigittikçe artan internet, extranet, intranet gibi oluşumlardan sözedilmektedir.
Bilgi teknolojilerinin en büyük özelliği bilgiyi üretme ve özellikle yayma konusunda büyük kolaylıklar sağlamasıdır. Bu özelliği nedeniyle de birçok değişimin öncülüğünü bilgi teknolojileri üstlenmiştir.
Yüzyılımızda pek çok konuda zorunlu değişimler yaşanmış; endüstri toplumundan bilgi toplumuna; İşgücüağırlıklı teknolojiden yüksek teknolojiye; ulusal ekonomiden dünya ekonomisine; merkezi yönetimden yerel yönetime; kısıtlı seçeneklerden çeşitli seçeneklere geçiş kaçınılmaz olmuştur.
Teknolojinin baş döndüren hızı sayesinde, yalnızca yüzyıl öncesine kadar hayal bile edilemeyen pek çok olgu, gündelik yaşamımızın ayrılmaz bir unsuru olmuştur. Artık klasik üretim faktörleri olan; sermaye, emek ve doğal kaynaklar ikinci plana düşerken, bilgi ve teknoloji kavramları İnsanoğlunun en değerli varlığı haline gelmiştir.
Yeni endüstri devriminin organizasyon prensibi birleşmedir. Bilgisayarlar ve haberleşme ağları sayesinde işletme bölümleri kaynaşmakta, müşteriler ile satıcılar arasındaki duvarlar kırılmaktadır. Bölgesellik veya ulusallık yerini globalliğe bırakmakta, uzak mesafeler engel olmaktan çıkmaktadır.
Bireysel ticari zeminler ortadan kalkarak, yerlerini günde 24 saat ve yılda 365 gün durmaksızın çalışan küresel piyasalara bırakıyor. Para; ışık hızında hareket ediyor, yatırımcılar sınırsız miktardaki fonları bir anda istedikleri yerlere aktarabilme şansına sahipler. Bu değişimler hem bireyleri hem toplumları derinden etkilemekte ve dünyanın küreselleşme olarak adlandırılan yeni yapıya doğru ilerleyişine ivme kazandırmaktadır.